800 yıllık tarihe saygısızlık!
Bundan yaklaşık 800 yıl önce Selçuklular tarafından yapımına başlanan ve Osmanlı Devleti tarafından tamamlanarak şehre kazandırılan Kayseri'nin tarihi Kapalı Çarşısı adeta can çekişiyor. Turistin uğramadığı, birçok Kayserilinin bile varlığından haberdar olmadığı Kapalı Çarşı'da tarihi değerler de ayaklar altında. Duvarları yıpranmaya başlayan çarşının orijinal kitabesi de kayıplara karışmış.
30 yıldır yerinde olmayan kabartma yazılı kitabe kayıp mı yoksa çalındı mı kimse bilmiyor! Zabıta denetimlerden uzak olan çarşı, ışıklı tabelalar ve yüksek sesle adeta gazinoyu andırıyor.
İSTANBUL VE BURSA KAPALI ÇARŞI’DAN DAHA ESKİ
Kayseri’nin tarihi Kapalı Çarşısı, 1461 yılında inşa edilen İstanbul Kapalı Çarşı’dan ve Orhan Gazi döneminde yapılan Bursa Kapalı Çarşı’dan daha eski yıllara dayanıyor. İstanbul Kapalı Çarşı’nın yanında daha değersiz ve daha popülerliği düşük bir görüntü çizen Kayseri Kapalı Çarşı, ilgisizlikten dolayı turist de çekemiyor. Borç batağında olan çarşıyı yeniden ayağa kaldıran Kapalı Çarşı Dernek Başkanı Raşit Benk konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Başkan Benk, “Bizim çarşımız 800 yıldır ayakta. İstanbul Kapalı Çarşı’dan sonra Türkiye’nin en büyük kapalı çarşısı konumunda. Ticari yönden kıyaslama yapıldığı zaman Kayseri Kapalı Çarşı’nın esnafı İstanbul ve Bursa’ya göre daha az kazanıyor. Çünkü Kayserililerden bile burayı bilmeyen insanlar var. Kayserili bilmezse turist nasıl bilsin, nasıl ziyaret etsin? Çarşının bazı taşlarında yıpranmalar ve dökülmeler de başladı. Bazı esnaflarımız da aradaki duvarı ve kolonu yıkarak iki dükkânı birleştiriyor. Bu durumda çarşının bazı yerleri dökülmeye, su almaya ve yıpranmaya başladı. Bizim bu konuda herhangi bir yaptırım yetkimiz yok. Konuyu Kültür Varlıkları Koruma Müdürlüğü’ne defalarca ilettik. Bizden bu dükkanların ada, parsel numaralarını istiyorlar. Benim bu bilgilere erişmek gibi bir şansım yok. Bu duruma acilen el atılması lazım. Kapalı Çarşı’nın tarihine saygısızlık yapılıyor” dedi.
ORİJİNAL KİTABE NEREDE?
Kayseri’nin tarihi değerlerinden biri olan Kapalı Çarşı, bugünkü haliyle görenleri adeta hüzünlendiriyor. 800 yıllık geçmişine rağmen ilk günkü gibi ayakta duran Kapalı Çarşı’daki bazı duvarların taşları, bakımsızlıktan dolayı yıpranmaya yüz tutmuş. Çarşının peynirciler girişi olarak bilinen güney giriş kapısının üzerinde olması gereken orijinal kitabenin yokluğu da dikkatlerden kaçmayan bir başka eksik olarak göze çarpıyor. Yaklaşık 30 yıldır yerinde olmayan kitabenin akıbeti ise belli değil. Kapalı Çarşı Dernek Başkanı Raşit Benk, 1987-1991 yılları arasında yapılan tadilatta kitabenin götürüldüğünü ancak geri getirilmediğini söyledi. Başkan Benk, Kapalı Çarşı gibi tarihi değere sahip bir yapının, orijinal kitabesinin üzerinde bulunmamasına anlam veremediğini de belirtti. Bu eksikliği de Kültür Varlıkları Koruma Müdürlüğü’ne aktardıklarını söyleyen Başkan Benk, karşılığında bir cevap alamadıklarını da sözlerine ekliyor. Kapalı Çarşı’nın orijinal kitabesi kayıp mı yoksa çalındı mı kimse bilmiyor!
GAZİNOYU ANDIRIYOR!
Tarihi değeri ve güzelliğiyle olması gereken görüntünün çok uzağında olan Kapalı Çarşı, içerisine girildiği zaman adeta gazinoyu andırıyor. Büyük ışıklı tabelaların yanı sıra, Kapalı Çarşı’ya bir de yüksek sesli müzikler hakim. Alışveriş yapmak için çarşıya gelen vatandaşlar hem gürültü kirliliğine hem de görüntü kirliğine maruz kalıyor. Kapalı Çarşı Derneği’nin ise bu konuda herhangi bir yaptırım uygulama yetkisi yok! Görüntü ve gürültü kirliliğinin buraya gelen müşterileri rahatsız ettiğinin altını çizen Başkan Benk, “Esnaflarımızı her fırsatta uyarıyoruz. Ortaya çıkan manzaradan dolayı aslında kendileri kaybediyor. Çünkü bu yüksek sese ve işgal edilmiş yola maruz kalan vatandaşlar, çarşıda alışveriş yapmayı bırakın yan yana bile yürüyemiyor. O vatandaş Kapalı Çarşı’ya bir daha gelir mi? Dolayısıyla gelmiyor. Bu konuda da zabıtalarımızı defalarca göreve çağırdık. Ancak zabıtalar çarşının kapasından içeri dahi girmiyor” dedi.
TURİST NEDEN GELSİN?
Kayseri’ye her yıl 400-500 bin dolaylarında turist geliyor. Özellikle kış turizm merkezlerinden biri olan Erciyes Dağı’na kayak yapmaya gelen turistler, şehrin diğer turistlik mekanlarından bihaber olarak ülkelerine geri dönüyor. Turistlerin, Kapalı Çarşı’nın varlığından bile haberdar olmaması, şehre girecek olan dövizden de esnafı mahrum bırakıyor. Kayseri’nin kalbinde bulunan 800 yıllık Kapalı Çarşı, kendisine uzanacak bir yardım eli bekliyor.
ÖZEL HABER: AHMET SARIKUŞ